Odczyn gleby to jedna z jej najważniejszych właściwości, która wpływa między innymi na przyswajalność składników pokarmowych przez rośliny. Problem nadmiernego zakwaszenia gleb na terenie Polski jest skutkiem zarówno czynników bezpośrednio związanych z działalnością człowieka, jak i geologicznych, biochemicznych i klimatycznych. Aby walczyć ze zjawiskiem zakwaszania gleb Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej oraz Wojewódzkie Fundusze Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej realizują ogólnopolski program dotacji dla rolników na regeneracyjne wapnowanie gleb. Dziś w całym kraju rusza nabór wniosków na lata 2020-2021.

Rolnicy zainteresowani skorzystaniem ze środków z „Ogólnopolskiego programu regeneracji środowiskowej gleb poprzez ich wapnowanie”mogą składać wnioski do Okręgowych Stacji Chemiczno–Rolniczych w swoich regionach. Wypełnione formularze, pobrane ze stron internetowych WFOŚiGW, należy złożyć do Sekretariatów OSChR. Możliwość uzyskania dofinansowania w ramach naboru obejmie tych rolników, którzy kupili wapno lub środek wapnujący po 1 czerwca 2019 roku i złożyli wniosek do OSChR po 1 stycznia 2020 r. Nabór wniosków ma charakter ciągły i potrwa do końca stycznia przyszłego roku. Szczegółowe informacje dotyczące warunków uzyskania dofinansowania dostępne są na stronach internetowych WFOŚiGW oraz Krajowej Stacji Chemiczno-Rolniczej.

Zakwaszenie gleb i metale ciężkie w roślinach

Problem zakwaszenia gleb na terenie Polski jest skutkiem zarówno czynników geologicznych, klimatycznych i biochemicznych, jak i bezpośrednio związanych z działalnością człowieka, takich jak gazowe zanieczyszczenia powietrza związane z emisją do atmosfery szkodliwych związków pochodzących z przemysłu i motoryzacji. Silnie zakwaszona gleba sprzyja koncentracji metali ciężkich w uprawianych roślinach, zakłóca ich prawidłowy rozwój i zwiększa ich podatność na choroby. Aby zapobiec tym niekorzystnym zjawiskom na pola wysiewa się wapno i środki wapnujące, które ograniczają zakwaszenie gleby, a także przyczyniają się do poprawienia jej właściwości fizyko-chemicznych i biologicznych. Odczyn gleby jest jedną z jej najistotniejszych właściwości, wpływającą na rozwój organizmów żyjących w glebie i przyswajalność składników pokarmowych dla roślin.

300 mln zł na wapnowanie

W połowie ubiegłego roku podczas spotkania z udziałem Ministrów: Środowiska oraz Rolnictwa i Rozwoju Wsi zostały podpisane porozumienia pomiędzy WFOŚiGW, a Krajową Stacją Chemiczno-Rolniczą w Warszawie dotyczące współpracy przy realizacji „Ogólnopolskiego programu regeneracji środowiskowej gleb poprzez ich wapnowanie”. Program ruszył 15 lipca 2019 r., od tego czasu Zarządy WFOŚiGW podpisały blisko 5 tysięcy umów, a łączna kwota wypłaconego dofinansowania wyniosła ponad 14 mln złotych. Program będzie realizowany do 2023 r., a kwota przeznaczona na jego realizacje ze środków NFOŚiGW to 300 mln zł. Alokacja środków w programie dodatkowo zastanie powiększona o środki Wojewódzkich Funduszy Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.

Fundusze działają w systemie Działający w Polsce, unikalny w skali Europy i Świata system finansowania ochrony środowiska tworzą: Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, 16 Wojewódzkich Funduszy Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej oraz Bank Ochrony Środowiska. WFOŚiGW realizują szereg działań proekologicznych w swoich regionach, ale także ogólnopolski Program Priorytetowy Czyste Powietrze oraz inne wspólne programy: m.in. usuwania azbestu i wsparcia dla Straży Pożarnych. Fundusze są także zaangażowane w realizację ogólnopolskiego Programu Doradztwa Energetycznego, umożliwiającego uzyskanie wsparcia w zakresie inwestycji dotyczących poprawy efektywności energetycznej i odnawialnych źródeł energii.

Tekst i zdjęcie: WFOŚiGW we Wrocławiu i WFOŚiGW w Szczecinie