Już teraz ich samorządy deklarują, że w najbliższych latach zlikwidują 19 tys. nieefektywnych, węglowych źródeł ciepła. Samorządowcy sięgają po dotacje oferowane na ten cel przez NFOŚiGW i Wojewódzkie Fundusze w ramach programu KAWKA. Wszyscy mają już przygotowane wieloletnie programy realizacji.

Większość zaplanowanych przedsięwzięć obejmie podłączenie obiektów ogrzewanych dotychczas przy pomocy pieców węglowych do miejskich sieci ciepłowniczych lub zastąpienie węglowego ogrzewania – gazowym. W wielu przypadkach budynki, w których dokonano wymiany źródła ciepła zostaną poddane kompleksowej termomodernizacji, osiągając tym samym cel oszczędności energii i obniżenia kosztów ogrzewania. W kilku przedsięwzięciach zaplanowano montaż kolektorów słonecznych lub pomp ciepła, które wspomagać będą w sposób bezemisyjny produkcję ciepłej wody.

26 listopada 2014 r. Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej gościł przedstawicieli funduszy, które przystąpiły do programu. To WFOŚiGW w Kielcach, Poznaniu, Opolu, Krakowie, Wrocławiu, Katowicach, Gdańsku, Rzeszowie, Szczecinie, Warszawie oraz Toruniu. Podczas spotkania zawarto umowy o współpracy, kontynuując tym samym wspólne działanie instytucji w ramach likwidacji głównych źródeł zanieczyszczenia powietrza w miastach.

Umowę w imieniu WFOŚiGW w Warszawie podpisał Artur Dąbrowski, Prezes Zarządu WFOŚiGW w Warszawie. Kwota umowy wynosi 2.314.868 zł.

Najwięcej miast, zainteresowanych programem KAWKA znajduje się na Górnym Śląsku, Mazowszu i w Małopolsce. Łącznie ponad 160 mln złotych zostanie rozdzielonych pomiędzy 11 Wojewódzkich Funduszy Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, wdrażających program na terenie swoich województw.

To druga edycja programu „Poprawa jakości powietrza. Część 2) KAWKA – Likwidacja niskiej emisji wspierająca wzrost efektywności energetycznej i rozwój rozproszonych odnawialnych źródeł energii”.

Podczas I naboru do programu KAWKA, NFOŚiGW podpisał umowy z 11 Wojewódzkimi Funduszami na łączną kwotę ponad 121 mln zł.

Wojewódzkie Fundusze realizują program KAWKA na podstawie określonych przez siebie warunków konkursowych. Środki są rozdzielane w oparciu o ilość mieszkańców w miastach, w których występują obszary przekroczeń, a całkowita kwota dofinansowania może wynieść nawet do 90 proc. kosztów kwalifikowanych, przy czym udział dotacji ze środków NFOŚiGW nie przekracza 45% kosztu kwalifikowanego przedsięwzięcia. WFOŚiGW zgodnie z własną strategią mogą udzielić dofinansowania do kolejnych 45% (w formie dotacji lub pożyczki).

Krótko o zasadach programu KAWKA

Program ten mógł powstać dzięki zmianom, jakie zaszły w ustawie Prawo ochrony środowiska, do której wprowadzono stosowne zapisy unijnej dyrektywy CAFE. Dlatego KAWKA, po raz pierwszy od wielu lat w tak szerokim zakresie, proponuje dofinansowanie na walkę ze smogiem. To łącznie 800 milionów złotych zaoferowanych przez Wojewódzkie Fundusze i NFOŚiGW samorządom zdeterminowanym, by walczyć o czystsze powietrze w swoich regionach.

Uzyskane w ramach programu środki finansowe zostaną skierowane na likwidację lokalnych źródeł ciepła oraz na podłączenie obiektów do miejskiej sieci ciepłowniczej lub zastąpienie ich przez bardziej ekologiczne źródła ciepła. Możliwe będzie również wdrażanie systemów zarządzania ruchem w miastach. Do obowiązkowych elementów objętego wsparciem przedsięwzięcia będą należały także kampanie edukacyjne pokazujące korzyści zdrowotne i społeczne płynące z eliminacji niskiej emisji oraz utworzenie baz danych pozwalających na rejestrowanie źródeł emisji.

Pieniądze zostaną przeznaczone na zmniejszenie narażenia ludności na oddziaływanie zanieczyszczeń powietrza w strefach, w których występują znaczące przekroczenia dopuszczalnych i docelowych poziomów stężeń tych zanieczyszczeń, dla których zostały opracowane programy ochrony powietrza. Ideą projektu jest poprawa jakości powietrza poprzez zmniejszenie emisji zanieczyszczeń, w szczególności pyłów PM10, PM2,5 oraz benzo(a)pirenu zagrażających zdrowiu i życiu ludzi, a także wzrost efektywności energetycznej oraz redukcję emisji CO₂.

Programem objęte są miasta powyżej 10 tys. mieszkańców, w których występuje przekroczenie stężeń szkodliwych związków w powietrzu.